‘Nadenken met het hoofd en met het hart’

Door op tijd het gesprek over ouder worden aan te gaan kunnen senioren straks de dingen blijven doen die ze belangrijk vinden. De campagne Senioren zelf aan zet, praat vandaag over morgen wil ouderen stimuleren na te denken over hoe ze later willen wonen en wat ze voor en met elkaar kunnen doen als er zorg nodig is.

Ruim de helft van alle senioren tussen 60 en 75 jaar praat over de toekomst, blijkt uit recent onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Die gesprekken worden dan gevoerd met de partner, maar ook met vrienden of kinderen. Van de groep die spreekt over later ervaart 84 procent dit gesprek als nuttig. De andere helft van de senioren praat dus niet over ouder worden, al geeft een kwart aan dit binnen vijf jaar wel te willen doen. Met elkaar van gedachten wisselen over ouder worden, over de uitdagingen die dat met zich meebrengt, blijkt voor velen geen favoriete bezigheid. Terwijl het wél heel nuttig en belangrijk is. Net zoals je vroeger sprak over je schoolkeuze, de voorbereiding op je eerste baan of een nieuwe woning, zo zou het net zo normaal moeten zijn om het gesprek te voeren over ouder worden.

Zelfstandigheid behouden

Om zestigplussers te stimuleren na te denken over de toekomst en daar met anderen over te praten startte het ministerie van VWS de landelijke campagne Praat vandaag over morgen. De thema’s van de campagne zijn: omzien naar elkaar, prettig wonen en gezond & fit blijven. “Als 65-jarige behoor ik zelf tot de doelgroep”, vertelde Conny Helder, minister van VWS, bij de aftrap van het project. “Ik ben dan ook bewust bezig met hoe ik mijn zelfstandigheid zo lang mogelijk kan behouden. Door actief te blijven, zowel fysiek als mentaal. Door na te denken over hoe ik later wil wonen. En door het gesprek te voeren met mijn gezin en vrienden over wat wij in de toekomst voor elkaar kunnen betekenen.”

Praten in de eigen omgeving

Ook de provinciale KBO’s van het Senioren Netwerk Nederland nemen deel aan het project. Zij gaan dit en volgend jaar zo’n duizend lokale bijeenkomsten op wijk- en dorpsniveau organiseren voor leden en niet-leden onder het motto Senioren zelf aan zet, praat vandaag over morgen. Doel van de bijeenkomsten is om de samenredzaamheid van senioren te vergroten en te komen tot woon/zorg-initiatieven die aansluiten op de lokale behoeften en mogelijkheden. “We hebben al twee jaar ervaring met zulke bijeenkomsten”, zei Leo Bisschops, voorzitter van Senioren Netwerk Nederland, tegen de honderd aanwezigen bij de officiële start van het project in Den Haag. Leo klom op de zeepkist (foto) om een lans te breken voor het aangaan van die gesprekken in de eígen omgeving van de ouderen, zoals dat bij KBO-Brabant al zestig keer gebeurd is. “Je moet mensen niet isoleren uit hun context, maar je moet ze met elkaar in gesprek brengen op de plek waar ze leven, wonen en werken. Daarbij spelen de KBO’s een grote rol: daar zien mensen elkaar immers wekelijks. Belangrijk is ook te beseffen dat nadenken over morgen een stapsgewijs proces is, en niet alleen van het hoofd maar ook van het hart.”

50.000 deelnemers

Leo Bisschops schetste hoe de gespreksbijeenkomsten in Brabant verliepen en hoe die de komende jaren ook in andere provincies gaan verlopen: “We laten de mensen met elkaar van gedachten wisselen. Hoe woon je? Waar maak je je zorgen om? Wie kan je daarbij helpen? Wil je in dit dorp blijven wonen? Daar krijgen we overigens altijd een massaal ‘ja’ op. Niemand wil vertrekken. Na afloop van zo’n inspirerende bijeenkomst, waar de aanwezigen soms met de benen buiten hangen, zeggen we: ‘Ga naar huis. Denk er nog eens over na. Praat erover met iemand die je kent en vertrouwt: je kinderen, je buren of vrienden. En kom dan terug’. Vervolgens gaan we praten over vervolgstappen. Over voorzorgcirkels, voorzieningen, woonmogelijkheden, buurtontmoetingsplaatsen. Met elkaar bepalen we wat in die plaats of wijk de behoeften zijn en wat de vervolgstappen zouden moeten zijn. Van zulke fantastische bijeenkomsten gaan we er de komende jaren duizend organiseren. We mikken op 50.000 deelnemers. Iedereen gaat van ons horen!”


Krachtenbundeling

Om wonen, zorg en welzijn nu en in de toekomst goed vorm te kunnen blijven geven, is een krachtenbundeling van seniorenverenigingen, gemeenten, zorgaanbieders en woningcorporaties nodig. Senioren Netwerk Nederland neemt daartoe nu het initiatief met het project Senioren zelf aan zet, praat vandaag over morgen. Van vergrijzingsangst naar samenredzaamheid is onze gezamenlijke opdracht!

Uit ONS Magazine, juni 2024 – Tekst: Adri van Esch – Foto: Ministerie van VWS